Shall we stop this
bleeding?
bleeding?
"Μετά το γεύμα σηκώθηκαν όλοι από το τραπέζι, και ο Βρέντε δεν ήξερε τι να κάνει όταν ο Γκραντ και ο Σέρμαν βγήκαν από το δωμάτιο και ετοιμάστηκαν για να φύγουν, ο Σέρμαν όμως γύρισε πίσω και του έκανε νόημα να τους ακολουθήσει. Έτσι, συνόδευσε τους δύο στρατηγούς, που περπάτησαν έως την προβλήτα και ανέβηκαν στο Ρίβερ Κουίν, ένα μεγάλο, λευκό ατμόπλοιο με την αμερικανική σημαία ν' ανεμίζει στην πρύμνη. Μετά το δυνατό φως της μέρας, ο Βρέντε χρειάστηκε μια στιγμή για να συνηθίσει το μισοσκόταδο της πρυμναίας καμπίνας, όπου ένας ψηλός άντρας είχε σηκωθεί από την καρέκλα του για να τους υποδεχθεί. Είχε το αδύναμο, γεμάτο ελπίδα χαμόγελο των αρρώστων, μαλλιά πυκνά και ατίθασα, ενώ στους ώμους του είχε ριγμένο ένα σάλι και φορούσε παντόφλες. Προς μεγάλη του έκπληξη ο Βρέντε Σαρτόριους διαπίστωσε ότι μπροστά του δεν έβλεπε τον αποφασιστικό οραματιστή ηγέτη της χώρας, τον τόσο οικείο σε όλη την Ένωση από τα φωτογραφικά του πορτρέτα. έβλεπε έναν άνθρωπο νικημένο από τη ζωή, με μάτια πονεμένα και φυσιογνωμία αποστεωμένη, που ωστόσο παρέμενε αναμφίβολα ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών.
Μετά από τόσους μήνες νομαδικής ζωής στις πεδιάδες του Νότου, ο Βρέντε δεν μπορούσε ν' αποδεχθεί εύκολα την εγγύτητά του με τον Αβραάμ Λίνκολν. Η υλική υπόσταση και το μυθικό αξίωμα δεν συνέπιπταν. Η μεν ήταν εδώ, σε ένα περιορισμένο χώρο, το δε μπορούσε να υπάρχει μόνο μέσα στο νου των ανθρώπων. Ο Λίνκολν απευθυνόταν στους συνομιλητές του με σεβασμό μάλλον υπερβολικό. Θα ήταν αδιανόητο για οποιονδήποτε Ευρωπαίο ηγέτη να εμφανίζεται τόσο μετριόφρων μπροστά στους κατωτέρους του. Ώρες-ώρες ο πρόεδρος θύμιζε γριούλα γεμάτη φόβο για τον πόλεμο, απελπισμένη πως δεν θα τελείωνε ποτέ. Στρατηγέ Σέρμαν, είπε, είστε βέβαιος ότι ο στρατός σας βρίσκεται σε καλά χέρια εν τη απουσία σας;
(...)
Κάποια στιγμή η πόρτα της καμπίνας άνοιξε και ο Σαρτόριους, που αμέσως σηκώθηκε όρθιος, διαπίστωσε πόσο ψηλός ήταν ο πρόεδρος. Το κεφάλι του σχεδόν άγγιζε την οροφή της καμπίνας. Είχε πελώρια χέρια και μεγάλα, άχαρα πόδια, ενώ τα σηκωμένα μανίκια του αποκάλυπταν σγουρές μαύρες τρίχες στους καρπούς του. Το μακρύ κεφάλι του ήταν βέβαια ανάλογο προς το σώμα του, τόνιζε όμως ακόμα περισσότερο τα χαρακτηριστικά του - θα έλεγε κανείς ότι διέθετε μια όμορφη ασχήμια, με το πλατύ του στόμα, βαθιά ρυτιδωμένο στις άκρες, τη μεγάλη μύτη, τα μακριά αφτιά, και τα μάτια του σχεδόν κρυμμένα κάτω από τα βαριά βλέφαρα. Ο Σαρτόριους σκέφτηκε πως η φυσιογνωμία του προέδρου ίσως αποκάλυπτε κάποια κληρονομική πάθηση, ένα σύνδρομο που χαρακτηρίζεται από υπερανεπτυγμένα άκρα και τραχιά χαρακτηριστικά. Η πρόωρη γήρανση ίσως να ήταν επίσης άλλο ένα σύμπτωμα. Έτσι μπορούσε να εξηγηθεί η φθορά της όψης του, καθώς η ασθένεια θα επιβάρυνε τις μεγάλες έγνοιες του αξιώματος.
Το πιο σημαντικό, δήλωνε τώρα ο πρόεδρος συμπερασματικά, είναι ότι δεν πρέπει να τους αντιμετωπίσουμε υπό όρους αυστηρούς ώστε να συνεχίσουν τον πόλεμο μέσα στην καρδιά τους. Θέλουμε οι στασιαστές να νιώσουν ξανά Αμερικανοί.
(...)
Ο Βρέντε αιφνιδιάστηκε διαπιστώνοντας ότι ο πρόεδρος στεκόταν τώρα πανύψηλος δίπλα του. Η παράξενη ευφροσύνη που ένιωθες όταν σου απηύθυνε το λόγο ο κύριος Λίνκολν, καθιστούσε σχεδόν αδύνατο το να παρακολουθήσεις και τα λεγόμενά του. για να μπορέσει να τον ακούσει κανείς, έπρεπε να μην τον κοιτάζει.
(...) Δεν μπορούσε να βγάλει τον πρόεδρο από το μυαλό του. Στα συναισθήματά του είχε αρχίσει να υπεισέρχεται το δέος. Εκ των υστέρων, η ταπεινοφροσύνη του κυρίου Λίνκολν, την οποία ο Βρέντε είχε εκλάβει ως αδυναμία, τώρα αναδεικνυόταν μάλλον ως χάρη προς τους καλεσμένους του, ώστε να μην διακρίνουν τη σκοτεινιασμένη πεδιάδα στην οποία ενοικούσε. Ίσως η δημόσια και η ιδιωτική υπόστασή του να συνέκλιναν τελικά στην αγωνία του. Ο Βρέντε έμεινε λίγη ώρα στην αποβάθρα. Το ηθικό εκτόπισμα του προέδρου δυσκόλευε οποιονδήποτε να συνυπάρχει του. Για να ερμηνεύσει κανείς την τόσο κακή όψη του, την έγνοια για τα κοινά που έβλεπες στο μέτωπό του, δεν έφτανε να λάβει υπόψη του μονάχα κάποιο κληρονομικό σύνδρομο. Η σωστή διάγνωση δεν βρισκόταν στο πεδίο της επιστήμης. Η πάθησή του μπορεί τελικά να ήταν οι πληγές του πολέμου που είχε συγκεντρώσει μέσα του, η συσσωρευμένη δυστυχία αυτής της σπαραγμένης χώρας, με σάρκα και οστά."
Η
συγκεκριμένη περιγραφή στριφογυρίζει συνεχώς στο μυαλό μου από τη στιγμή που βγήκε η
τελευταία ταινία του Στήβεν Σπίλμπεργκ στις αίθουσες και είναι ο βασικός λόγος που θα δω το "Lincoln" απ' όπου και οι φωτογραφίες της ανάρτησης. Η ερμηνεία του Ντάνιελ Ντέι Λιούς και μερικών από τους υπόλοιπους ηθοποιούς που έχω καιρό να δω στο πανί είναι, επίσης, ισχυροί λόγοι αλλά έπονται. Το απόσπασμα προέρχεται από το θαυμάσιο μυθιστόρημα "Η στρατιά" όπου ο E.L. Doctorow ασχολείται με το τέλος του αμερικανικού εμφυλίου πολέμου - ενός από τους πρώτους βιομηχανικούς πολέμους της Ιστορίας. Ήταν επίσης και ο πιο αιματηρός στην ιστορία της χώρας, πράγμα που καθιστά το έργο του 16ου προέδρου των ΗΠΑ έναν πραγματικά σωτήριο άθλο.
