·

Για ένα αγόρι

Είναι το πρώτο βιβλίο που γράφει και εικονογραφεί ο Benji Davies κι έχει ήδη αποσπάσει πολλά βραβεία. Το αξιοσημείωτο όμως με το "Ο Νόι και η φάλαινα" (απόδοση Αντώνη Παπαθεοδούλου – Ίκαρος, 2017) δεν είναι αυτό. Είναι το ότι ετούτο το τρυφερό βιβλίο του βρετανού συγγραφέα, εικονογράφου και σκηνοθέτη ταινιών κινουμένων σχεδίων μιλά για κάτι που συνήθως δεν λέγεται: την μοναξιά των παιδιών. 

Ο μικρούλης Νόι μένει σε ένα παραθαλάσσιο σπίτι μαζί με τον μπαμπά του που είναι ψαράς και κάθε μέρα δουλεύει μέχρι να νυχτώσει ενώ ο Νόι μένει μόνος, με τις έξι γάτες τους.  Ένα πρωινό, ο Νόι πηγαίνει βόλτα στην παραλία και βρίσκει ένα φαλαινάκι - την προηγούμενη νύχτα είχε καταιγίδα και η θάλασσα το είχε ξεβράσει στην ακτή. Ξέρει πως δεν είναι καλό μία φάλαινα να μένει έξω από το νερό κι έτσι παίρνει το φαλαινάκι σπίτι του, το περιποιείται και του κρατάει συντροφιά λέγοντάς του ιστορίες για την ζωή στο νησί. Καταφέρνει, μάλιστα, να το κρατήσει κρυφό από τον μπαμπά του που όταν το βράδυ επιστρέφει από τη δουλειά είναι όπως πάντα κουρασμένος και αμίλητος. Το μυστικό, όμως, δεν παραμένει μυστικό για πολύ - το επόμενο πρωί ο μπαμπάς του το ανακαλύπτει. Αντί όμως να θυμώσει με το ψάρι που βρίσκει στην μπανιέρα, συνειδητοποιεί πόσο μόνος νιώθει ο Νόι όταν εκείνος λείπει για ψάρεμα. Τότε, τον αγκαλιάζει και του εξηγεί ότι πρέπει να επιστρέψουν το φαλαινάκι στην θάλασσα. Έτσι και γίνεται. 

Άθελά του, ο Ντέιβις έχει συμπεριλάβει αυτοβιογραφικά στοιχεία στην ζωή του Νόι καθώς ο πατέρας του, που ήταν μηχανικός, έλειπε πολύ από το σπίτι.  «Δεν νομίζω ότι ένιωσα απομονωμένος εξαιτίας αυτού. Περνούσα, όμως, πολλές ώρες μόνος μου ζωγραφίζοντας  οπότε υποθέτω ότι υπάρχει κάτι από αυτό στο βιβλίο.»  Υπάρχει επίσης και κάτι άλλο που δημιουργεί μια ευχάριστη διάθεση στην ιστορία - οι εικόνες του Ντέιβις εμπλουτίζουν το κείμενο με ιδιαίτερες λεπτομέρειες και δίνουν χώρο στην εξάσκηση της παρατηρητικότητας των παιδιών: σημαιάκια διαφόρων χρωμάτων στην πρόσοψη του σπιτιού του Νόι και διάφορα κοχύλια στην παραλία, ένα μπάλωμα στην στέγη του άλλου σπιτιού κι ένας αχνός φάρος στον ορίζοντα. Στο πάτωμα του μπάνιου, παραδίπλα στην μπανιέρα, είναι ένας δίσκος με κεράσματα για την μικρή φάλαινα και δίσκοι βινυλίου με ήχους της θάλασσας για να νιώθει το φαλαινάκι σαν στο σπίτι του. Όταν ο Νόι και ο μπαμπάς του επιστρέφουν το φαλαινάκι στην θάλασσα, η ουρά του δεν διακρίνεται εύκολα μέσα στα μαυρο-μπλε κύματα. 

Η αφήγηση είναι διατυπωμένη με προσοχή και η μοναχικότητα του Νόι δίνεται με έναν ανάλαφρο τρόπο που δείχνει να ωθεί τον μικρούλη στην καλλιέργεια της φαντασίας του,  τονίζει την καλή σχέση πατέρα-γιου κι επιπλέον  γίνεται η αφορμή για να δημιουργηθεί μια ξεχωριστή φιλία. Παράλληλα, τα ήσυχα και απαλά χρώματα της εικονογράφησης, με τα υπέροχα παράκτια τοπία, αποδίδουν στην απλή ζωή του Νόι και του πατέρα του  ένα σημαντικό συναισθηματικό βάθος. Και είναι εντυπωσιακό το πόσο ισχυρό γίνεται αυτό το συναίσθημα  από εκείνα που ο Ντέιβις λέει χωρίς ωστόσο να τα αναφέρει – την παντελή απουσία της μητέρας όπως και κάθε άλλου ανθρώπου στο γραφικό κι εγκαταλειμμένο ψαροχώρι όπου μένει ο Νόι με τον πατέρα του.  

Το βιβλίο απευθύνεται σε παιδιά από 3 ετών και άνω – τόσο το κείμενο όσο και η εικονογράφηση απηχούν ιδιαίτερα στους μικρούς αναγνώστες καθώς παρουσιάζει μια δύσκολη καθημερινότητα δίχως να φοβίζει αλλά με ρεαλισμό  δημιουργώντας ένα ζεστό συναίσθημα οικειότητας. Σίγουρα ο Νόι -με το ασυνήθιστο όνομα που προέρχεται από ένα ισλανδικό φιλμ, τα μινιμαλιστικά χαρακτηριστικά του προσώπου και το μαύρο σκουφί στο ολοστρόγγυλο  μωρουδίστικο κεφάλι του- θα γίνει ένας από τους πιο αγαπημένους χάρτινους ήρωες των μικρών αναγνωστών. 




Το κείμενο δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στον αναγνώστη, στις 6 Αυγούστου 2017. 





Σημείωση: Οι εικόνες είναι από την εικονογράφηση του βιβλίου. // Το "Ο Νόι και η φάλαινα" έχει βραβευτεί με το φημισμένο Oscar’s First Book Prize, το Ολλανδικό CPNB Dutch Picture Book Of The Year 2017 και το ισπανικό Generalitat Valenciana Best Picture Book. Βρέθηκε, επίσης, στις μικρές λίστες των: Bookseller’s Guild of Madrid Picture Book, Booktrust Best Books, Peter’s Book of the Year. Not bad.