Ένα αθώο βιβλίο

Ένα από τα πιο παράξενα βιβλία που έχω διαβάσει είναι το "Τα μαλλιά του Φιν" (Πόλις, 2014) της Εύας Στεφανή. Τα είκοσι οκτώ μικρά αφηγήματα που αποτελούν τούτη τη συλλογή ανήκουν στον κόσμο του παράδοξου και μέσα στα λίγα λεπτά που χρειάζονται για να τα διαβάσεις, εκτείνουν απροσδόκητα τα όρια εκείνου που ορίζουμε ως λογοτεχνία.  

Πλάτη - Έχασα τις μπότες μου και έμεινα μέσα γιατί πού να πάω χωρίς τις μπότες. Όταν ξημέρωσε είχα μια πράσινη καμπούρα. Στον καθρέπτη είδα ότι μια φιστικιά φύτρωσε στην πλάτη μου. Κάτω από το δέντρο ξάπλωναν μητέρες και παιδιά απολαμβάνοντας τη σκιά. 

Βυθός - Έχω ένα βάρος στην κοιλιά. Ζητώ να με εγχειρίσουν. Παίρνω ένα λεπίδι και μια κουτάλα να βοηθήσω στην εκσκαφή. Στην αρχή βγάζω λίγη άμμο και άσπρες πέτρες. Προχωράω πιο βαθιά και πέφτω πάνω σε μια μαλακιά μάζα. Ένα βουνό από φύκια. Συνεχίζω να ψάχνω αλλά το λεπίδι και η κουτάλα γλιστράνε δίχως να σκοντάφτουν πουθενά. Θεραπεύτκα; Μπα. Πετάω τα εργαλεία και βάζω το χέρι μου στο ανοιχτό σώμα που  καίει. Πιάνω κάτι. Μια αλυσίδα. Την τραβάω προς τα έξω και ιδού η αιτία του κακού. Το παλιό ρολόι του μπαμπά. 

Η μούγγα - Από καιρό δεν μιλάμε πια. Πού και πού του δίνω μια φάπα για να φωνάξει και να σπάσει η μούγγα. Δεν φωνάζει αλλά παίρνει το χέρι μου και το ακουμπάει στο κεφάλι του. 

 

Μετά το μούδιασμα που σου αφήνει η πρώτη ανάγνωση, η μικρή τούτη συλλογή σού αποκαλύπτει  την αδιαπραγμάτευτη δύναμη των λέξεων να δίνουν εικόνες και την ικανότητα της συγγραφέως, που εκτός από ντοκιμαντερίστρια είναι και εικαστικός, να αιχμαλωτίζει  άναρχες σκέψεις με την τόλμη, την ευελιξία και τον παιγνιώδη τρόπο που σου επιτρέπει η γλώσσα του σουρεαλισμού. Ενός ιδιότυπου ονειρικού ρεαλισμού, καλύτερα, που θυμίζει παλιό παραμύθι ή στιγμιότυπα από ταινίες του Τιμ Μπάρτον.  

Λίμνη - Έβγαλε τα ρούχα της και  φόρεσε την ειδική στολή της λίμνης που της δώσανε. Ένα μακρύ νυχτικό με φτερά. Παντού μύριζε ροδόνερο. Κατάπινε για να συγκρατήσει τη μυρωδιά. Κρατούσε δυο βαριά κουπιά. Νόμιζε πως πετούσε. Κάθε τόσο γύριζε γύρω γύρω να δει το τοπίο αλλά έβλεπε μόνο κεφάλια από άλλους χλωμούς κωπηλάτες που χαμογελούσαν και νόμιζαν πως πετούσαν.

Ουσιαστικά όμως πιστεύω ότι πρόκειται για την γραπτή αποτύπωση του ανεξιχνίαστου που καλύπτει το κενό ανάμεσα στο ενύπνιο και την πραγματικότητα· γι' αυτό δεν είναι, τελικά, καθόλου αθώο βιβλίο. Ιδιαίτερο ανάγνωσμα και ευαίσθητη γραφή που ίσως δυσκολέψει κάποιους· ο Ερρίκος Χόφμαν και ο Πετροτσουλούφης του, ωστόσο, θα το εκτιμούσαν ιδιαίτερα. 





Σημείωσεις: Το ασπρόμαυρο σχέδιο είναι λεπτομέρεια του εξώφυλλου του βιβλίου που βασίζεται σε έργο του Ζάφου Ξαγοράρη από την ενότητα "Υπόγεια και Αιωρήσεις".