Κι έρχεται μια στιγμή που θέλεις ένα διάλειμμα από την λογοτεχνία, έχεις ανάγκη για κάτι πιο θεωρητικό, πιο "του επαγγέλματος" και δεν μπορείς παρά να ενδώσεις στην διάθεσή σου.
Η αρχή έγινε με το "Ο μύθος της γενιά του '30" (Πόλις, 2011). Βρίσκω πολύ ενδιαφέρον το ότι ο καθηγητής Νεοελληνικών Σπουδών στο πανεπιστήμιο του Birmigham Δημήτρης Τζιόβας επιχειρεί/τολμά μια ανάλυση κι αναθεώρηση της γενιάς-μύθου που αποτελεί σημείο αναφοράς των πολιτισμικών και ιδεολογικών εξελίξεων στην Ελλάδα μέχρι σήμερα παρ' όλη την αμφισβήτιση και τις επιθέσεις που δέχθηκε. Ακόμη δεν το έχω τελειώσει γιατί μου αρέσει να το διαβάζω με "στάσεις" και να επιστρέφω.
Μου πήρε μια-δυο μέρες να διαβάσω το "Τhe Element" (Penguin, 2009) και ομολογώ ότι ευχαριστήθηκα πολύ την ανάγνωσή του. Ο Ken Robinson, θεωρητικός της εκπαίδευσης και Σύμβουλος για θέματα (και δημόσιας) εκπαίδευσης, ξέρει να αφηγείται τα πολλά και διαφορετικά πρόσωπα της δημιουργικότητας και με απτά παραδείγματα να αποδεικνύει πως η αποδοχή και η ενθάρρυνση είναι ιδιαίτερα κρίσιμες σε εκείνα τα παιδιά που κάποια στιγμή διαπιστώνουν πως δεν εντάσσονται στο σύνηθες σχήμα της κοινής, δημόσιας εκπαίδευσης.
Kατέληξα στο "Τα χαμένα παιδιά μας" (Πόλις, 2006 - μτφρ.Ξένια Σκούρα, πρόλογος του εκπαιδευτικού Σταύρου Ζουμπουλάκη) της Γαλλίδας εκπαιδευτικού και δημοσιογράφου Νατάσα Πολονύ μετά από μια παλιά πρόταση του navarino-s. Πρόκειται για ένα βιβλίο με τολμηρό κι εμπεριστατωμένο λόγο, ένα βιβλίο "θυμωμένο" που θίγει το πολύ σύγχρονο θέμα της δημόσιας εκπαίδευσης. Θα ήταν πραγματικά άδικο να εκληφθεί ως οπισθοδρομικό ή συντηρητικό επειδή η συγγραφέας του υπερασπίζεται την εκπαίδευση των μαθητών των αδύναμων κοινωνικών στρωμάτων θεωρώντας απολύτως απαραίτητη την μετάδοση της ιστορικής μνήμης, της παράδοσης και της κάθε μορφής πολιτισμού μέσω της διδασκαλίας της Ιστορίας. Το βιβλίο μπορεί να διαβαστεί και ως μνεία υπέρ των Ανθρωπιστικών Σπουδών που θεωρούνται πια σχεδόν περιττές στην εκπαίδευση. Ας ληφθεί υπ' όψιν πως η συγγραφέας αναλύει και βάλλει κατά του περιεχομένου του εκπαιδευτικού προγράμματος κι όχι με τον τρόπο που αυτό θα διδαχθεί.
Προφανώς το πρώτο βιβλίο το διάβασα -και το διαβάζω ακόμη- από δική μου, αναγνωστική περιέργεια ενώ τα δύο επόμενα για λόγους καθαρά επαγγελματικούς. Και τα τρία όμως, εκτός του ότι αξίζουν τον χρόνο και το ενδιαφέρον σας, μπορούν να λειτουργήσουν και ως ένας ενιαίος οδηγός για την εκπαίδευση: η δημιουργικότητα -που αναδεικνύουν τα δύο πρώτα βιβλία- σε συνδυασμό με την γνώση του παρελθόντος που προασπίζεται το τρίτο παρέχουν το τόσο αναγκαίο "λίπασμα" που χρειάζονται τα "δεντράκια" μας για να μεγαλώσουν και να καρποφορήσουν.
2 σχόλια:
Χαίρομαι που διαβάσατε "Τα χαμένα παιδιά μας" της Νατάσας Πολονύ.
Το δοκίμιο αυτό συνιστά μια πρόκληση.
Περιέχει πολλές αλήθειες και καλό θα είναι να το διαβάσει κανείς με σεβασμό αλλά και περίσκεψη.
Έχω κρατήσει κάποιες σημειώσεις, όταν το διάβαζα πριν 5-6 χρόνια.
Ίσως μερικές σας ενδιαφέρουν...
ΤΑ ΧΑΜΕΝΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΑΣ
(Μικρή μελέτη για το χάσμα των γενεών)
Οι καταναλωτές είναι έτοιμοι να αγοράσουν κάθε νέο προϊόν γιατί δεν έχουν πια τη μνήμη του παλιού.
Η φαντασίωση της αιώνιας νεότητας έχει τις ρίζες της σε δύο πολιτικά καθεστώτα: Στον μαοϊσμό και στον ναζισμό, που χρησιμοποίησαν τους νέους για να δημιουργήσουν τον «νέο άνθρωπο» και να εξαφανίσουν τον παλιό. Αυτό πιστεύουν και οι σύγχρονες κοινωνίες: ότι οι ηλικιωμένοι είναι ξεπερασμένοι, ότι δεν έχουν τίποτε να μας μάθουν.
Η εμπειρία των μεγαλύτερων δεν έχει πια καμιά αξία. Υπακούμε σε μια τεχνολογική και οικονομιστική λογική, σύμφωνα με την οποία η κοινωνική επιτυχία και οι ανέσεις θα φέρουν την ευτυχία. Αυτό όμως που χρειάζεται ο σύγχρονος άνθρωπος είναι η μνήμη.
Περιφρονούμε τελικά εντελώς το παρελθόν. Δεν μπορούμε όμως να χτίσουμε το μέλλον χωρίς αυτό.
Μόνο αν ξεφύγουμε από την καταναλωτική λογική, θα χτίσουμε μια δημοκρατία βασισμένη στη γνώση.
Οι γονείς πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να ασκήσουν την εξουσία τους ως γονέων.
Αυτό περιμένουν τα παιδιά από εμάς. Τo να είμαστε απαιτητικοί μαζί τους σημαίνει ότι αναγνωρίζουμε την αξία τους.
κ.κ.
Είναι πολύ ενδιαφέρον βιβλίο "Τα χαμένα παιδιά", πολύ περισσότερο απ' ότι περιγράφω - δεν ήταν εύκολο να επιλέξω αποσπάσματα κι εάν άρχιζα να παραθέτω κάποια από αυτά δεν νομίζω ότι θα περιοριζόμουν σε δυο-τρία... Φυσικά και οι σημειώσεις σας είναι καίριες, κ.κ., αλλά αποτελούν μόνο ένα ελάχιστο δείγμα απ' όσα γράφει η Πολονύ. Γι' αυτό ελπίζω να το διαβάσουν όσο το δυνατόν περισσότεροι αναγνώστες και να αναθεωρίσουν ενδεχομένως την στάση τους ως προς το ζητούμενο της εκπαίδευσης, γενικώς, και τα παιδιά τους, ειδικώς. :-)
Δημοσίευση σχολίου