Στον έρωτα δίνουμε και παίρνουμε
αυτό που δεν έχουμε.
"Le don de ce qu'on n'a pas"
Lacan

Είναι κάποια βιβλία που σου τραβούν το χέρι μόλις περάσεις από μπροστά τους. Τα βιβλία της Μαρίας Μήτσορα ανήκουν σ' αυτήν την κατηγορία και είναι αναπόφευκτο, σχεδόν ανεξήγητο, να διαβάζω τα βιβλία της με μια εσωτερική δίψα.

Γνώρισα την συγγραφέα από το "καλός καιρός / μετακίνηση" (Πατάκης, 2005) που το διάλεξα με μια υφέρπουσα περιέργεια και τον "φόβο" ότι θα διαβάσω κάτι εντελώς ασυνήθιστο. Δεν διαψεύσθηκα. Ήταν ένα αισιόδοξο βιβλίο παρόλο το μεταφυσικό ύφος της αφήγησης, ένα βιβλίο που τελείωνε με μια συγγνώμη - λέξη που σήμερα, για να παραφράσω λίγο τον Αλκίνοο Ιωαννίδη "με τόσα ψέματα που ντύθηκαν οι λέξεις, πως να τις πεις, να τις πιστέψεις"; Στο βιβλίο της Μήτσορα όμως δεν αμφιβάλλεις για την σκληρή ειλικρίνεια των λέξεών της. Έτσι, αμέσως μετά δανείστηκα τα προηγούμενά της βιβλία, το "ο ήλιος δύω" (Οδυσσέας, 1996) και το "Η περίληψη του κόσμου" (Κέδρος, 1985), όπου με αμηχανία διαπίστωσα την καταβύθιση της συγγραφέως στην μελαγχολία και την απαισιοδοξία σε σημείο μηδενισμού. Άγρια γραφή, σκοτεινές εικόνες, ανελέητη σύγκρουση με τον Εαυτό και παραίτηση. Παραδόξως όμως, ήταν κάτι που με κράτησε και μου θύμησε αποχρώσεις του δικού μου ψυχισμού της εφηβείας.

Με αυτές τις σκέψεις πήρα το "Με λένε Λέξη" (Πατάκης, 2008). Το πιο πρόσφατο βιβλίο της συγγραφέως ανήκει στην σειρά "Η κουζίνα του Συγγραφέα" όπου άνθρωποι του πνεύματος -όχι απαραίτητα μόνο λογοτέχνες- αυτοβιογραφούνται: ένας ακόμη λόγος για να διαβάσω την ανήσυχη, αντισυμβατική γραφή της.

Η Μαρία Μήτσορα έχει ταξιδέψει πολύ - από τον Πολικό Κύκλο έως την Αιτή, από το Πεκίνο μέχρι την Νικαράγουα των Σαντινίστας, τον Ορινόκο και τη Σάντα Φε ντε Μπογκοτά. Ωστόσο, "τα όρια του κόσμου είναι τα όρια της γλώσσας μου" όπως γράφει η ίδια και εδώ, "αυτοπεριορίζεται" στο "στενό" πλαίσιο Καλλιθέα - Ινδία. Μέσα από τα αντικείμενα, τους άλλους ανθρώπους και τους άλλους τόπους -και είναι πολλοί αυτοί οι άλλοι άνθρωποι και οι άλλοι τόποι σ'αυτή την διαδρομή- περιγράφει και ψυχογραφεί ευαίσθητες καταστάσεις όπως είναι ο έρωτας και η απώλεια, ο φόβος, το ψέμα, το τυχαίο δίχως επιείκεια.

Λέξη θα μπορούσε όντως να είναι το δεύτερο όνομα της συγγραφέως μιας και ξέρει να χειρίζεται τις λέξεις και να παίζει μαζί τους χωρίς όμως να τις χαρίζεται. Τις γδύνει από τις "δήθεν" έννοιές τους και τις αφήνει να σε παρασύρουν σε μια περιπλάνηση στα τοπία της ψυχής της με μόνο σαφές όριο εκείνο της ηλικίας. Το αποτέλεσμα αναδίδει μια γλυκόπικρη μα αισθαντική αύρα που σε τραβά μέχρι την τελευταία σελίδα. Αναπάντεχα νοσταλγικό το κείμενο, χαρίζει στον αναγνώστη μικρές, κρυφές τρυφερότητες όπως στο σημείο όπου η συγγραφέας περιγράφει τον Δημητρό, τον "διανοητικά κίτρινο" ετεροθαλή αδερφό της. ΄Οπως επίσης και στην ευχή που καταλήγει στις τελευταίες σελίδες:

"Να είναι καλό το ταξίδι μας μέχρι την Αρχή μετά το Τέλος".

ΥΓ: Αυτά έγραφα στο ημερολόγιο των αναγνώσεων που κρατούσα, πριν ανοίξω το blog, πέρυσι τέτοιον καιρό περίπου όταν διάβασα τη "...Λέξη". Το ανεβάζω σήμερα γιατί θυμήθηκα την συγγραφέα από ένα άρθρο της Ελευθεροτυπίας. Και επίσης, γιατί σήμερα με αυτή τη ζέστη είναι λίγο κοπιαστικό να γράψω σχεδόν οτιδήποτε. Είναι και οι δεσποινίδες που παίζουν μπάσκετ στον ακάλυπτο της διπλανής πολυκατοικίας και δεν αποφασίζουν επιτέλους να βάλουν ένα καλάθι...

Σημείωση: Οι εικόνες είναι τα δύο μέρη της ίδιας φωτογραφίας της Μαρίας Μήτσορα και βρίσκεται μαζί με άλλες στο βιβλίο. Είναι τραβηγμένη από τον Αλέξη Μπίστικα.